فول‌فریم به‌عنوان آینده‌ی عکاسی برای علاقه‌مندان به عکاسی و عکاسان حرفه‌ای شناخته می‌شود؛ اما به‌نظر می‌رسد APS-C هنوز هم فرمتی منطقی و توانا برای بسیاری از افراد است. این موضوع می‌تواند برای افراد بیشتری صدق کند، اگر APS-C به‌طورشایسته به‌عنوان یکی از فرمت‌ها برای علاقه‌مندان پشتیبانی شود. در سال‌های گذشته، همواره سیگما درمقایسه‌با برنده‌های بزرگ سازنده‌ی دوربین تلاش بیشتری برای حمایت از کاربران دوربین‌های APS-C کرده‌ است. 

در چند سال اخیر، موجی از دوربین‌های فول‌فریم به بازار عرضه شده‌اند؛ از نمونه‌ی اصلی EOS 5 D گرفته تا سری‌های a7 و EOS RP سونی. گفتنی است کاهش قیمت دوربین‌های فول‌فریم درمقایسه‌با گذشته آن‌ها را دردسترس افراد بیشتری قرار داده‌ است. باتوجه‌به منحصرشدن بازار دوربین‌های SLR به عکاسان حرفه‌ای به‌جای عموم مردم، این تمرکز روی دوربین‌ها و لنزهای نسبتا سود‌آور، احتمالا در سال‌های آینده نیز ادامه خواهد داشت؛ اما برای APS-C اوضاع چگونه پیش خواهد رفت؟

با وجود تب‌وتاب و هیاهویی که پیرامون دوربین‌های فول‌فریم‌ وجود دارد، هنوز هم فروش دوربین‌های APS-C در بازار بیشتر است. خیلی اوقات دوربین‌هایی با لنز کوچک‌تر فروش بیشتری درمقایسه‌با فول‌فریم‌ها دارند. آیا این میلیون‌ها دوربین را باید به‌عنوان انحراف موقتی در بازار ببینیم یا اینکه APS-C همچنان می‌تواند به‌عنوان گزینه‌ی مناسب برای علاقه‌مندان باشد؟

آیا APS-C ضعیف است؟

دوربین جدید سونی 6400a از حسگر APS-C بهره می‌برد و یکی از بهترین عملکردها را در فوکوس خودکار دارد. همچنین در این عکس، لنز مناسبی دارد؛ اما قیمت این لنز به‌اندازه‌ی خود دوربین است.

عده‌ای این‌گونه استدلال می‌کنند که APS-C محصول شرایط برهه‌ی خاصی از تاریخ است و سازندگان دوربین فقط به این دلیل از آن استقبال کردند که بزرگ‌ترین فرمتی بود که می‌توانستند تولید کنند و به‌خوبی بفروشند. پیروان این مکتب فکری عقیده دارند سازندگان دوربین از سر ناچاری به ساخت APS-C روی آوردند و همواره قصد داشتند زمانی‌که فول‌فریم مقرون‌به‌صرفه شد، دوباره به‌سمت تولید آن بازگردند. قسمت بیشتر این داستان درست است؛ اما این به‌معنی آن نیست که APS-C بیش‌ازحد کوچک است یا فقط محصولی موقتی در مسیر پیشرفت دوربین‌ها است. هرچه باشد، دوربین‌های فول‌فریم هم ضعف‌های خاص خود را دارند.

شبیه این استدلال را برای دوربین‌های فول‌فریم نیز می‌توان مطرح کرد؛ اینکه دلیل متداول‌شدن این دوربین‌ها فقط فراگیربودن فرمت فیلم‌هایی است که دوربین‌های فول‌فریم برمبنای آن‌ها ساخته‌ شدند و نه به‌‌دلیل برتری ذاتی. دلیل دیگر فراگیرماندن دوربین‌های فول‌فریم این است که شرکت‌های تولید دوربین SLR نمی‌خواستند از تمام پول‌هایی دست بکشند که برای تولید مدل‌های متنوع لنز و فیلم متناسب با این دوربین‌ها سرمایه‌گذاری کرده بودند. بنابر‌این، هرگز واقعا به APS-C به‌عنوان فرمتی جدی وفادار نماندند.

حمایت شرکت‌ها از APS-C چگونه است؟

در قدیم، عکاسان می‌توانستند لنز نیکون ۵۵-۱۷ میلی‌متری با F2.8 میلی‌متر برای دوربین‌های APS-C مثل D80 بگیرند. حالا، کاربران می‌توانند همان لنز یا مدل جدیدتر آن و نمونه‌ای‌ بهتر از سیگما را داشته باشند (در این عکس، لنز ۳۵ میلی‌متری با F1.8 از نوع DX را می‌بینید که یکی از چهار نمونه‌ی DX پرایم است که نیکون تا‌کنون ساخته است).

برای بهره‌برداری حداکثری از ظرفیت هر فرمت، به لنزهای خوب نیاز است و هر عکاسی عبارت «لنز خوب» را بسته به نیازش تعریف می‌کند. در حالت کلی می‌توان گفت برای کاربردی‌کردن هر فرمت دوربین، آنچه عکاس حرفه‌ای نیاز دارد، ترکیبی از لنزهای پرایم و لنزهای زوم F2.8 یا سریع‌تر خواهد بود.

با نگاهی به انواع لنزهای کانن و نیکون، تعداد کمی از لنزهای مخصوص APS-C خواهید دید: یک لنز حرفه‌ای ۵۵-۱۷ میلی‌متری با فاصله‌ی کانونی F2.6 و یک لنز واید با حداکثر دیافراگم متوسط و شاید یکی‌دو لنز ماکرو. این بیشترین مقدار توجه شرکت‌های بزرگ به علاقه‌مندان عکاسی با دوربین‌های APS-C است. اگرچه تعداد کیت‌های زوم‌ زیادی برای دوربین‌های APS-C پیدا خواهید کرد، مانند لنزهای ۱۸-صدوخورده‌ای و ۲۰۰-۱۸ میلی‌متری که بین طرفداران به «لنزهای همه‌کاره» مشهورند، اگر دنبال لنز پرایم مناسب باشید، گزینه‌های شما به دوربین‌های فول‌فریم محدود خواهد شد.

برای دوربین APS-Cتان لنز پرتره معادل ۹۰-۸۵ میلی‌متری می‌خواهید؟ مجبورید لنز ۵۰ میلی‌متری بخرید و یاد بگیرید چطور فریم را خیلی بسته نگیرید یا با استفاده از لنز با فاصله‌ی کانونی بیشتر کنار بیایید. برای مثال، می‌توانید لنز ۸۵ میلی‌متری بخرید و هنگام عکاسی صدای خود را کمی بلند‌تر کنید تا سوژه‌تان از فاصله‌ی دور بتواند صدای شما را بشنود. دنبال لنز پرایم معادل ۲۴ میلی‌متری هستید؟ متأسفانه برای دوربین‌های APS-C چنین لنزی وجود ندارد.

این کمبود پشتیبانی از لنز‌ها بیشتر از هر ضعف دیگری باعث تضعیف جایگاه APS-C شده است. باتوجه‌به‌ اینکه تابه‌حال دوربین‌های APS-C حرفه‌ای قدرتمندی مانند دوربین‌های سری 300D و 500D و 7000D نیکون و همچنین مدل‌های EOS X0D کانن ساخته‌شده‌اند، این کمبود لنز بسیار عجیب به‌نظر می‌رسد. درنهایت، آنچه در ذهن‌ها باقی می‌ماند این است: «دوربین‌های فول‌فریم ایده‌آل هستند و APS-C چندان برای عکاسان حرفه‌ای مناسب نیست».

آیا APS-C دوربینی توانمند است؟

از دیدگاه شما این چه لنزی است؟ لنزهای فوجی‌فیلم زمانی‌که بخواهید، به شما عکسی با کیفیت فول‌فریم می‌دهند، بدون اینکه نیاز داشته باشید همیشه لنز فول‌فریم دور گردن خود بیندازید.

درهرحال، APS-C می‌تواند فرمتی بسیار توانا باشد؛ مانند دوربین‌های MFT. هر زمان که بخواهید، می‌تواند کوچک و مقرون‌به‌صرفه باشد؛ اما وقتی به آن نیاز دارید، لنز روشن به آن اضافه کنید تا به‌طورچشمگیری قابلیت‌های آن افزایش پیدا کند. حسگر‌های تصویر در طول عمر APS-C تا حد زیادی بهبود یافته‌اند و تکنولوژی در‌حال‌توسعه‌ی عکاسی در نور کم و محدوده‌ی دینامیکی برای محدودیت‌های جدید است. درحالی‌که چیپ‌های فول‌فریم به میزان مشابهی بهبود یافته‌اند، دلیلی ندارد فکر کنیم مردم در خواسته‌ها و نیازهایشان سخت‌گیر‌انه‌تر شده است.

اگر APS-C برای موارد زیادی از «خوب» تجاوز کند، چه فرقی می‌کند فول‌فریم حتی بهتر از آن شده باشد؟ به‌عقیده‌ی ما، دیدگاه‌ها می‌توانند به این بحث کمک کنند. ما می‌توانیم به شما نشان دهیم کدام دوربین بهتر است؛ اما نمی‌توانیم بگوییم شما حتما به آن نیاز دارید. درنهایت، باید اشاره کنیم در دنیای بدون آینه‌ها (Mirrorless)، بین اندازه‌ی حسگر و اندازه یا روشنی منظره‌یاب (Veiwfinder) ارتباط مستقیمی وجود ندارد؛ پس نسبت به همیشه جنبه‌های منفی کمتری در APS-C وجود دارد.

تلاش سیگما برای نجات APS-C

 لنز‌هایی مانند لنز ۵۶ میلی‌متری F1.4 سیگما عملکرد عکاسی در نور کم و تفکیک سوژه‌‌‌ی خوبی روی دوربین‌های با حسگر کراپ‌ مانند سونی a6500 ارائه می‌دهند.
ایزو ۱۰۰۰،  ۱.۱۰۰ ثانیه،  F1.4

با تمام‌ این‌ها درنهایت، عکاس به پشتیبانی لنز نیاز دارد. سیگما تابه‌حال بیشتر از هر شرکت بزرگی از APS-C به‌عنوان یکی از فرمت‌ها برای علاقه‌مندان حرفه‌ای عکاسی پشتیبانی کرده‌ است. جالب است بدانید تمام شرکت‌های بزرگ دوربین روی‌هم‌رفته کمتر از سیگما روی این فرمت سرمایه‌گذاری کرده‌اند. البته، از تلاش فوجی‌فیلم نیز برای انتخاب‌کردن APS-C به‌عنوان فرمتی برای علاقه‌مندان باید تقدیر شود. طیف گسترده‌ی محصولات مرتبط با APS-C این شرکت جامعه‌ی بزرگی از عکاسان علاقه‌مند به این فرمت را به‌وجود آورده‌ که بدون فوجی‌فیلم این امکان هرگز وجود نداشت. شاید بتوان به لنز‌ ۳۲ میلی‌متری F1.4 یا EFM کانن هم اشاره و از تلاش‌های این شرکت نیز تقدیر کرد؛ اما سیگما نه‌تنها به‌دلیل تعهدش، بلکه به‌دلیل نوآوری‌‌هایش در دنیای APS-C سزاوار تشویق است.

سیگما به‌عنوان سازنده‌ی ثالث لنز، گزینه‌های مناسبی مانند لنز ۵۰-۱۷ میلی‌متری F2.8 دراختیار سازندگان دوربین گذاشته و در‌عین‌حال، شاخه‌ای جدید از لنز‌ها را عرضه کرده‌ که هیچ‌کدام از دو شرکت بزرگ این صنعت (کانن و نیکون) تولید نمی‌کردند. برای مثال، لنز ۱۵۰-۵۰ میلی‌متری F2.8 سیگما یکی از لنزهای خوبی بود که پوشش ۲۰۰-۷۰ میلی‌متری در نگاتیو را ارائه می‌داد؛ اما درمقایسه‌با لنز ۲۰۰-۷۰ واقعی با همین مشخصات، کوچک‌تر و سبک‌تر و ارزان‌تر بود و این خود مزیت بسیار بزرگی محسوب می‌شد. همچنین، باید از پنتاکس برای لنز ۱۳۵-۵۰ میلی‌متری F2.8 آن تقدیر کرد. این لنز بخشی از یکی از کامل‌ترین مجموعه لنزهای APS-C شرکت‌های سازنده‌ی دوربین برای دوربین‌های DSLR است.

در سال‌های اخیر، سیگما تعهد خود به دوربین‌های APS-C را با ساختن لنز‌هایی مضاعف کرده که انتظارات را از یک فرمت افزایش می‌دهد. لنز ۳۵-۱۸ میلی‌متری F1.8 سیگما به دوربین‌های APS-C این اجازه را می‌دهد ازلحاظ عمق میدان (DOF) و عکاسی در نور کم، با دوربین‌های فول‌فریم مجهز به لنز‌های زوم ۵۲-۲۷ میلی‌متری F2.8 رقابت کنند و درنتیجه نیاز بسیاری از عکاسان برای ارتقای دوربین را رفع می‌کند. سیگما در صدر همه‌ی این‌ها، لنز ۱۰۰-۵۰ میلی‌متری F1.8 را ساخته که به دوربین‌های APS-C امکان می‌دهد با دوربین‌های فول‌فریم با لنز ۱۵۰-۷۵ میلی‌متری F2.8 رقابت کند. این لنز نیز به عکاسان ورزشی این امکان را می‌دهد تا بدون تحمل‌کردن وزن دوربین و لنز حرفه‌ای و گران‌قیمت، عکس‌هایی با «کیفیت فول‌فریم» از سوژه‌های خود بگیرند.

و اما آینده

لنز ۱۶ میلی‌متری  F1.4 سیگما انتخاب فوق‌العاده‌ای برای E-mount سونی  و همچنین برای دوربین‌های میکرو چهارسوم است.

سیگما این رویه را وارد دنیای دوربین‌های بدون آینه نیز کرده‌ است. سونی طیف محصولات E-mount خود را با پرایم ۱۶ میلی‌متری F2.8 آغاز کرد؛ دقیقا همان لنزی که همیشه جای خالی آن در دوربین‌های DSLR حس می‌شد. پس‌ازآن، سونی یکی‌دو لنز پرایم دیگر نیز ساخت؛ اما به‌نظر می‌رسد اکنون سونی توجه خود را دوباره کاملا به فول‌فریم معطوف کرده‌ است. این مسئله دوباره APS-C را به‌عنوان فرمتی برای علاقه‌مندان حرفه‌ای عکاسی به‌خطر می‌اندازد که البته، سیگما دوباره وارد گود شده‌ است.

سیگما نه‌‌تنها لنز ۱۶ میلی‌متری F1.4 برای دوربین APS-C E-mount سونی ساخت؛ بلکه لنز ۳۰ میلی‌متری و لنز ۵۶ میلی‌متری F1.4 نیز تولید کرد. این سه لنز پرایم اگرچه شرایط را برای دوربین‌های بدون آینه زیرورو نکردند، به عکاسان APS-C اجازه دادند اگر همیشه به دوربین فول‌فریم نیازی ندارند، بتوانند از تمام قدرت و حداکثر ظرفیت دوربین APS-C خود استفاده کنند. این موضوعی است که اگر قصد ارتقای دوربین خود را دارید، بهتر است به آن فکر کنید).

نکته‌ی دیگری که باید در نظر گرفت، این است که لنزهای شاخص برای دوربین‌های بدون آینه‌ی فول‌فریم معمولا ۱۰۵-۲۴ میلی‌متری و ۷۵-۲۴ میلی‌متری F4 هستند؛ لنزهایی که می‌توان آن‌ها را با لنزهای ۱۶-۷۰ میلی‌متری F2.8 در دوربین‌های APS-C جایگزین کرد. پس اگر سیگما یا هر شرکت دیگری قصد ساخت لنزی جدید برای دوربین‌های APS-C دارد، بهتر است این گزینه را در ابتدای فهرست اولویت‌هایشان قرار دهد.

تجربه‌ی شما از کارکردن با دوربین‌های APS-C چیست؟ از دیدگاه شما، آیا لنز خوب APS-C می‌تواند نیاز عکاسان حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای به دوربین‌های فول‌فریم را برطرف کند؟ دیدگاه‌های خود را با ما و کاربران زومیت درمیان بگذارید.